by Nga Ho-Dac
Mình có cô bạn thân hình đồng hồ cát, lúc nào cũng mặc đồ bó làm nổi bật các đường cong hấp dẫn. Cô ấy hay phàn nàn là sao đàn ông theo em thì nhiều mà toàn người háo sắc. Em ghét đàn ông chỉ quan tâm đến bề ngoài phụ nữ nên bây giờ em vẫn chưa quen ai. Sau này nghe lời khuyên bạn bè, cô ấy ăn mặc kín đáo, đi học nấu ăn. Lâu ngày gặp lại cô ấy than: sao đàn ông theo em toàn người háo ăn?!
Mình có anh bạn viết Facebook và blog rất siêng, likes, comments ầm ầm. Nhưng bạn ấy than là toàn bọn sửu nhi vào ném đá tranh luận linh tinh, chẳng có chiều sâu, thanh niên Việt Nam bây giờ làm sao á. Còn mình thì thấy bạn bè trên mạng của mình tuy ít nhưng toàn nam thanh nữ tú.
Hai ví dụ ở trên minh họa cho hiện tượng tự chọn lọc (self-selection) đã được nghiên cứu nhiều trong khoa học hành vi. Con người có khuynh hướng tự chọn lọc vào trong những nơi có lợi và phù hợp với họ. Hiện tượng mà ông bà ta gọi là “nồi nào vung đó.” Thử sử dụng hiện tượng này để phân tích Việt Nam thu hút đầu tư và nhân lực như thế nào. Global Opportunity Index đo lường sự hấp dẫn đầu tư của 136 quốc gia trong năm 2015. Mỗi điểm của chỉ số này tương ứng với 42% gia tăng đầu tư trực tiếp từ nước ngoài (FDI) trên đầu người. Kết quả so sánh giữa Việt Nam, Malaysia, và Thailand ở hình kèm theo.
Nhìn chung Việt Nam thua xa Malaysia và Thailand về mức độ hấp dẫn. Xét vào chi tiết:
1. Hạ tầng kinh tế kém phát triển nên chủ yếu sẽ thu hút những đầu tư có hàm lượng giá trị gia tăng thấp.
2. Chi phí kinh doanh cao nên chủ yếu sẽ thu hút những nhà đầu tư có đặc quyền đặc lợi, những người dựa vào miễn thuế hoặc các đặc quyền khác.
3. Môi trường pháp lý không rõ ràng, luật lệ chồng chéo, kém minh bạch, nhiều tham nhũng nên thu hút những nhà đầu tư mờ ám.
4. Hiệu quả pháp luật thấp sẽ thu hút những nhà đầu tư mang tính lừa đảo.
Những phân tích trên cũng đúng cho việc thu hút nhân lực lao động. Vì vậy:
1. Để thu hút được các nhà đầu tư và nhân lực có hàm lượng giá trị gia tăng cao, phải cải thiện hạ tầng kinh tế.
2. Để thu hút được các nhà đầu tư và nhân lực cạnh tranh công bằng thì phải giảm chi phí kinh doanh.
3. Để thu hút được các nhà đầu tư và nhân lực minh bạch thì môi trường pháp lý phải rõ ràng minh bạch, giảm tham nhũng.
4. Để thu hút được các nhà đầu tư và nhân lực chân chính thì phải tăng hiệu quả pháp luật.
Chứ nếu cứ kêu gọi suông thì không được. “Ngưu tầm ngưu, mã tầm mã.”
Please ‘like’ the Facebook page and select ‘get notifications’ under the ‘liked’ button or subscribe to the mailing list to receive notifications of new posts.